Ngày càng tăng lo ngại về khủng hoảng khí hậu đã khiến Liên minh châu Âu (EU) phát triển một loạt các hành động đầy tham vọng. Thỏa thuận xanh châu Âu (EGD) ra đời và tác động của nó vượt ra ngoài châu Âu, đến các nhà sản xuất và xuất khẩu cà phê toàn cầu. Tính bền vững được tích hợp vào các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp ngày càng quan trọng và ngày càng nhiều người mua châu Âu tìm kiếm các nhà cung cấp có thể chịu trách nhiệm và minh bạch.

EGD có kế hoạch làm châu Âu trở nên trung lập với khí hậu vào năm 2050. Để đạt được mục tiêu đó, Ủy ban châu Âu đã đưa ra một loạt các hành động trong năm 2019. Một số chính sách vẫn phải được xác định. 3 quy định của EGD đặc biệt liên quan đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) trong ngành cà phê.

Chiến lược đa dạng sinh học đến năm 2030

Chiến lược đầu tiên là Chiến lược đa dạng sinh học đến năm 2030. Chiến lược này đưa ra các bước cần thiết để giải quyết vấn đề mất đa dạng sinh học. EU muốn giảm tổn thất đa dạng sinh học và phát thải khí nhà kính bằng cách thúc đẩy các nhà sản xuất tạo ra các sản phẩm không ảnh hưởng đến nạn phá rừng. Một cách để đảm bảo các sản phẩm không góp phần phá rừng là quy định của EU về các sản phẩm không phá rừng. Điều này cấm bán hàng hóa được sản xuất trên đất bị phá rừng và suy thoái. Danh sách các sản phẩm bị nhắm mục tiêu bao gồm cà phê, thịt bò, dầu cọ, đậu nành, ca cao và các nhà sản xuất gỗ.

Quy định về sản phẩm không phá rừng gây hậu quả đối với ngành cà phê vì mọi nhà xuất khẩu cà phê đều phải báo cáo về hoạt động của mình và chứng minh sản phẩm của mình đến từ đâu. Ủy ban Châu Âu cũng dán nhãn các quốc gia trồng cà phê ở mức thấp, tiêu chuẩn hoặc rủi ro cao. Các khu vực có rủi ro cao phải đáp ứng nhiều yêu cầu thẩm định hơn các khu vực có rủi ro thấp.

Chiến lược Farm to Fork

Chiến lược Farm to Fork nhằm mục đích làm cho hệ thống thực phẩm trở nên công bằng, lành mạnh và thân thiện với môi trường. Một trong những mục tiêu quan trọng nhất là giảm 50% việc sử dụng thuốc trừ sâu vào năm 2030. Vì vậy, Ủy ban Châu Âu đã đề xuất các quy tắc nhằm giảm việc sử dụng thuốc trừ sâu. Những quy tắc này sẽ giúp:

  • Hạn chế dư lượng;
  • Khuyến khích sử dụng biện pháp kiểm soát dịch hại thân thiện với môi trường.

Để đạt được mục tiêu của Chiến lược Farm to Fork, các nhà cung cấp và nông dân cần tìm kiếm các giải pháp thay thế hiện đại để thay thế biện pháp kiểm soát dịch hại truyền thống. Nông dân cũng có thể phải điều chỉnh các phương thức canh tác của họ để đáp ứng các quy định mới. Và các quy tắc có thể ảnh hưởng đến chi phí sản xuất và lợi nhuận kinh tế cho nhà sản xuất.

Kế hoạch hành động kinh tế tuần hoàn

Kế hoạch hành động kinh tế tuần hoàn của EU nhằm mục đích biến các sản phẩm bền vững trở thành tiêu chuẩn ở EU, thông qua:

  • Quy trình sản xuất tuần hoàn chủ đạo;
  • Thiết kế sản phẩm bền vững;
  • Ít lãng phí;
  • Tái sử dụng hoặc tái chế tất cả bao bì vào năm 2030;
  • Lựa chọn thay thế cho bao bì hiện có.

Ủy ban Châu Âu chỉ cho phép bao bì đóng gói vào thị trường Châu Âu sau khi xem xét và, nếu cần, điều chỉnh các yêu cầu về bao bì. Những yêu cầu này sẽ tác động chủ yếu đến các doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm cà phê đóng gói sẵn và cà phê rang xay.

EGD có ý nghĩa gì đối với ngành cà phê?

Một số nhà sản xuất, xuất khẩu cà phê và những người tham gia thị trường khác có lợi thế khi nói đến EGD, nếu họ:

  • Đã đáp ứng các tiêu chuẩn môi trường;
  • Áp dụng các tập quán như nông lâm kết hợp và nông nghiệp tái tạo;
  • Đáp ứng các tiêu chuẩn xã hội;
  • Áp dụng các thông lệ như định giá công bằng và bình đẳng giới; hoặc
  • Có sự kiểm soát chặt chẽ hơn đối với chuỗi cung ứng của họ.

EGD đã đưa ra các yêu cầu thu mua khắt khe hơn đối với các thương nhân và nhà cung cấp cà phê. Vì vậy, trao đổi thông tin tốt hơn là rất quan trọng đối với tất cả các bên trong chuỗi cung ứng. Bên cạnh đó, việc các nhà cung cấp quản lý đất, nước, rừng và các tài nguyên khác một cách có trách nhiệm ngày càng trở nên quan trọng hơn.

Là nước xuất khẩu cà phê lớn thứ 2 trên thế giới, Việt Nam cần quan tâm đến chính sách EGD của EU để đưa ra những điều chỉnh, định hướng chính sách phù hợp, tránh bị động ảnh hưởng đến xuất khẩu mặt hàng cà phê vào thị trường này.