Các chính trị gia châu Âu cần thực hiện phần việc của mình và đưa ra các biện pháp thúc đẩy quá trình chuyển đổi sang xe điện. Nhưng các nhà sản xuất ô tô châu Âu cũng phải cung cấp được những chiếc xe cạnh tranh mà người tiêu dùng muốn mua.
Việc quá trình chuyển đổi mất đà hiện tại không phải là lý do để cắt giảm đầu tư vào công nghệ không phát thải. Thực tế là ba nhà sản xuất ô tô lớn của Đức, BMW, Mercedes-Benz và Volkswagen, đều đang nằm trong nhóm có tỷ lệ P/E (giá trên thu nhập) dưới 5 – thường là dấu hiệu cho thấy triển vọng tương lai yếu kém. Cả ba hãng này cũng đã đưa ra cảnh báo lợi nhuận trong tháng 9 vừa qua. Volkswagen thậm chí đang cân nhắc đóng cửa nhà máy tại Đức lần đầu tiên trong lịch sử.
Khủng hoảng kinh tế đang ảnh hưởng nặng nề đến doanh số của các nhà sản xuất ô tô. Lãi suất cao và lạm phát khiến chi phí sản xuất tăng lên, trong khi các đối thủ từ Trung Quốc đang đẩy các mẫu xe giá rẻ vào EU, cùng lúc với các yêu cầu chính trị cho việc chuyển đổi xanh ngày càng khắt khe hơn.
Tình trạng khó khăn này của ngành công nghiệp ô tô châu Âu sẽ đạt đỉnh điểm vào năm tới khi EU thắt chặt các yêu cầu về phát thải đối với cả xe hạng nặng và xe hành khách. Tuy nhiên, vấn đề không phải là các nhà sản xuất chậm trễ trong việc điện khí hóa, mà là người tiêu dùng châu Âu không muốn mua xe điện như mong đợi, đặc biệt là các mẫu xe từ châu Âu.
Ví dụ, tỷ lệ xe điện mới được đăng ký tại EU trong tám tháng đầu năm đã giảm so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ còn 12,5%. Ở Đức, doanh số xe điện thậm chí giảm tới 69% trong tháng 8 so với tháng 8 năm 2023. Các nhà sản xuất xe tải như Scania cũng gặp vấn đề tương tự, khi các xe tải điện vẫn chưa thu hút được khách hàng.
Tình hình này dẫn đến việc các chính trị gia Đức và Ý kêu gọi nới lỏng các quy định về phát thải để bảo vệ các nhà sản xuất châu Âu. Thủ tướng Ý Giorgia Meloni chỉ trích rằng EU đã tự đẩy mình vào tình thế khó khăn khi cấm động cơ đốt trong mà chưa thiết lập được chuỗi giá trị sản xuất xe điện nội địa.
Tuy nhiên, việc thay đổi quy định phát thải của EU không phải là giải pháp. Để đạt được các mục tiêu về khí hậu, động cơ đốt trong phải bị loại bỏ dần. Các quy định hiện tại của EU đã tạo ra một sân chơi dự đoán được cho các nhà sản xuất, và không thể điều chỉnh chỉ vì thị trường đang biến động.
Biện pháp chính trị cần thiết là phải thúc đẩy nhu cầu về xe điện và cần thay đổi cơ cấu để khiến việc lái xe dùng nhiên liệu hóa thạch trở nên đắt đỏ hơn, làm cho các công ty vận tải có động lực đầu tư vào xe tải điện. Tương tự, thị trường xe hành khách cũng cần thay đổi.
Một giải pháp mà Christian Levin, CEO của Scania, đề xuất là hệ thống giao dịch phát thải cho ngành giao thông, sẽ làm tăng khoảng cách chi phí giữa nhiên liệu hóa thạch và điện. John Hassler, giáo sư kinh tế và là điều tra viên chiến lược khí hậu của chính phủ Thụy Điển, cũng ủng hộ giải pháp tương tự. (Theo báo Tin tức Công nghiệp hôm nay của Thụy Điển)