Cá hồi là một trong những ngành công nghiệp lớn nhất của Na Uy và các trang trại nuôi cá đang ngày càng cho cá hồi ăn theo chế độ ăn chay để giúp công việc kinh doanh của họ bền vững hơn.
Trong những chiếc lồng ngập nước tại trang trại cá Oksebasen, nằm ở giao lộ của hai vịnh hẹp ở phía tây Na Uy, cá hồi được theo dõi liên tục bằng camera di chuyển dưới nước.
Khi có dấu hiệu đầu tiên, con cá cảm thấy hơi đói, nhân viên tại một trung tâm điều hành cách đó 100 km (60 dặm) bật một “ống cho ăn phụ” để giải phóng những viên thức ăn đặc biệt.
Các hạt nhỏ màu nâu chủ yếu bao gồm các nguyên liệu có nguồn gốc thực vật, 20 đến 30% dầu cá và bột, cũng như các vitamin, khoáng chất và sắc tố giúp thịt cá hồi có màu hồng đặc trưng.
Giám đốc điều hành Magnulf Giske tại Mowi, nhà sản xuất cá hồi Đại Tây Dương lớn nhất thế giới, giải thích: “Trước đây, thức ăn cho cá được làm hoàn toàn từ nguyên liệu biển,” hay nói cách khác là cá tự nhiên.
“Nhưng đó là một giải pháp kém bền vững hơn so với việc thay thế một số thành phần biển này bằng protein đậu nành chẳng hạn. Vì vậy, đó là hướng đi mà chúng tôi đang đi.”
Đối với ngành này, tránh đánh bắt quá mức là một vấn đề về tính bền vững, nhưng cũng là cách chủ yếu để đảm bảo hoạt động kinh doanh có thể tiếp tục phát triển.
Với trữ lượng hạn chế của các loại cá nhỏ thường được sử dụng trong bột cá, chẳng hạn như cá cơm, cá trích, các trang trại nuôi cá ngày càng chuyển sang sử dụng các nguyên liệu có nguồn gốc thực vật rẻ hơn để có thể đẩy mạnh sản xuất.
Erik-Jan Lock, nhà nghiên cứu tại viện nghiên cứu thực phẩm Nofima của Na Uy, cho biết: “Không có đủ bột cá trên thế giới để cung cấp cho ngành công nghiệp này”.
Theo các tổ chức môi trường, việc sử dụng cá hoang dã trong thức ăn cho cá đã giảm trong những năm gần đây nhưng vẫn đáng lo ngại về tác động tiêu cực của việc đánh bắt những loài cá này đối với các loài chim thủy sinh và dân cư nghèo khó ở những nơi như Tây Phi.
Cá trong thức ăn, cũng như đậu nành và protein thực vật, “có thể được sử dụng trực tiếp cho con người” nhưng thay vào đó chúng được dùng cho “cá hồi để tạo ra sản phẩm đắt tiền hơn cho người giàu” Truls Gulowsen, người đứng đầu chi nhánh “Những người bạn của Trái đất” ở Na Uy, than thở.
Ông nói: “Nói chung trên toàn cầu, đó là một cách sử dụng nguồn tài nguyên khan hiếm khá đáng buồn cho dân số toàn cầu đang ngày càng tăng cần thực phẩm và protein”. “Chúng tôi không thực sự cần phi lê cá hồi.”
Mặc dù các nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi của Na Uy đã đồng ý vào năm 2015 chỉ sử dụng đậu nành được sản xuất bền vững làm thức ăn chăn nuôi, nhưng việc tăng sử dụng nguyên liệu từ thực vật vẫn chưa được thực hiện.
Tận dụng tốt hơn chất thải thực phẩm của con người hoặc sử dụng các nguồn tài nguyên biển ít được sử dụng như trai và mực biển hoặc thậm chí côn trùng là một trong những lựa chọn khả thi có thể được nghiên cứu.